ИКАОнын 80 жылдыгы: Дүйнөлүк жана Кыргызстандагы жарандык авиацияга кошкон салымы
2024-жылдын 7-декабрыда Эл аралык жарандык авиация уюму (ИКАО) 80 жылдыгын белгиледи. Бул жылдар аралыгында уюм дүйнө жүзү боюнча авиациянын коопсуздугу жана өнүгүшү үчүн негизги элементинин бирине айланды.
ИКАО эмне?
Эл аралык жарандык авиация уюму (ИКАО) — Бириккен Улуттар Уюмунун адистешкен уюму, 1944-жылдын 7-декабрында кол коюлган Чикаго конвенциясынын негизинде түзүлгөн. Конвенция 1947-жылдын 4-апрелинде күчүнө кирген.
ИКАОнун негизги максаты — жарандык авиация үчүн эл аралык стандарттарды жана нормаларды орнотуу, анын коопсуз жана эффективдүү өнүгүшүн камсыздоо, ошондой эле катышкан өлкөлөрдүн аракеттерин координациялоо.
ИКАОнун тарыхы
ИКАО Экинчи дүйнөлүк согуштан кийин, аба транспорту өркүндөп жаткан кезде, жарандык авиацияны эл аралык деңгээлде жөнгө салуу муктаждыгынан улам түзүлгөн.
Чикаго конвенциясы эл аралык аба жолдорунун негиздерин белгилеп, мамлекеттердин аба байланыштары боюнча укуктарын жана милдеттерин аныктады.
Өзүнүн тарыхында ИКАО учуу коопсуздугу боюнча негизги стандарттарды иштеп чыгып, инфраструктуранын өнүгүшүнө жардам берип, авиацияга байланыштуу инновацияларды киргизүүгө түрткү берген.
ИКАО бүгүн
Азыр ИКАО 193 мамлекетти бириктирип, дүйнөлүк жарандык авиацияда жетекчи ролун алып келе жатат.
Уюмдун негизги багыттары:
Учуунун коопсуздугу жана туруктуулугу боюнча стандарттарды жана сунуштарды иштеп чыгуу.
Авиация инфраструктурасынын натыйжалуу өнүгүшүнө көмөк көрсөтүү.
Авиациянын экологияга болгон терс таасирин азайтуу.
ИКАОнун келечеги
2025-жылы ИКАОнун 42-сессиясы өтөт, анда маанилүү маселелер талкууланат:
Авиакырсыктардан толугу менен коргоо деңгээлине жетүү.
2050-жылга чейин углеродго нейтралдуу авиацияга өтүү.
ИКАО менен Кыргызстандын жарандык авиациясы арасындагы байланыш
Кыргызстан ИКАО менен активдүү кызматташып, өзүнүн авиация коопсуздугу жана сапаты боюнча стандарттарды жакшыртууга аракет кылып жатат.
2024-жылы Кыргызстанда ИКАОнун аудитин өткөрүү менен эл аралык талаптарга ылайык келүү үчүн өзгөртүүлөрдү киргизүү зарылдыгы аныкталды. Аудиттин жыйынтыгы менен авиация коопсуздугун жана маалыматтык системалардын корголушун жакшыртуу боюнча сунуштар берилди.
Мындан тышкары, Кыргызстан Европа Биримдигинин "кара тизмесинен" чыгуу жолунда. ИКАОнун стандарттарына шайкештикти камсыз кылуу кыргыз авиакомпанияларына эл аралык каттамдарды калыбына келтирүүгө жана жаңы багыттарды ачууга мүмкүнчүлүк берет.
ИКАОнун 80 жылдыгы — бул уюмдун дүйнөлүк авиация үчүн маанисин белгилөө үчүн мүмкүнчүлүк. Кыргызстан, башка катышкан өлкөлөр сыяктуу эле, ИКАО менен кызматташтыкты улантып, коопсуз жана натыйжалуу авиация системасын өнүктүрүүгө өз салымын кошууда.